Θεσσαλονίκη: Εκθεση με 200 έργα ελλήνων και ξένων δημιουργών

Πραγματοποιείται στο Μακεδονικό Μουσείο από τις 8 Φεβρουαρίου

Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συμμετέχει στην 30η έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης, «Ο Πόθος για την Ελευθερία. Η τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945» («The Desire for Freedom. Art in Europe since 1945») με την παράλληλη εμβληματική έκθεση «Η τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945: Πέρα από Σύνορα», που περιλαμβάνει περισσότερα από 200 έργα τέχνης σπουδαίων Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Η έκθεση τίθεται υπό την αιγίδα της Ελληνικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα διαρκέσει από τις 8 Φεβρουαρίου έως τις 4 Μαΐου 2014.


Το σχέδιο «O Πόθος για την Ελευθερία» συνιστά ουσιαστικά μια πρώτη προσπάθεια να ιδωθεί η τέχνη μετά το 1945 σε ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο, χωρίς τα συνήθη ιδεολογικά όρια που επέβαλλε ο Ψυχρός Πόλεμος. Αποτελεί πρωτοβουλία του Γερμανικού Ιστορικού Μουσείου του Βερολίνου (Deutsches Historisches Museum) στο οποίο παρουσιάστηκε η ομώνυμη έκθεση τον Οκτώβριο του 2012 καθώς επίσης στο Palazzo Reale του Μιλάνο, στο Μουσείο Kumu του Ταλίν και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Κρακοβίας.

Παράλληλες εκθέσεις οργανώθηκαν στο Collegium Hungaricum του Βερολίνου, στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Dox της Πράγας και στην Εθνική Πινακοθήκη του Σεράγεβο. Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης επιλέχθηκε να παρουσιάσει μια παράλληλη έκθεση εκπροσωπώντας την Ελλάδα και την εικαστική θέση της εντός του πανευρωπαϊκού πλαισίου.

H έκθεση «Η τέχνη στην Ευρώπη μετά το 1945: Πέρα από Σύνορα» παρουσιάζει την ευρωπαϊκή καλλιτεχνική πραγματικότητα μέσα από την παρουσία Ελλήνων καλλιτεχνών που είναι διάσπαρτοι σε όλη την Ευρώπη και τις σχέσεις που αναπτύσσουν με καλλιτέχνες από άλλες ευρωπαϊκές χώρες ή κοινωνικές ομάδες που ζουν επίσης εκπατρισμένοι, εξόριστοι, μετανάστες ή απλά περιηγητές του ευρωπαϊκού πολιτιστικού ορίζοντα.

Μέσα από εμβληματικά έργα και ανέκδοτα ντοκουμέντα, αναδεικνύονται οι σύνθετες ευρωπαϊκές σχέσεις που ανέπτυξε από το 1945 έως την εποχή μας μια σειρά ανθρώπων οι οποίοι για να υποστηρίξουν τα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μετακινούνται από το ένα μέρος στο άλλο τόσο γεωγραφικά όσο και νοητικά, ιδεολογικά και καλλιτεχνικά.

Ο 20ός αιώνα, υπήρξε ο πιο φωτεινός και συνάμα ο πιο σκοτεινός αιώνας της ιστορίας. Μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι καλλιτέχνες και τα καλλιτεχνικά κινήματα σε όλη την Ευρώπη βρέθηκαν αναγκαστικά σε αντιπαράθεση με έναν κόσμο ερειπίων και μια δυναμική κοινωνικού διαλόγου και κλήθηκαν να συμμετάσχουν σε μια εποχή που έθετε πλέον επιτακτικά το ζήτημα του ρόλου και της ταυτότητας του έργου και του καλλιτέχνη.

Η Ελλάδα προπολεμικά, είχε ζήσει δραματικά την αντίθεση μοντερνισμού και παράδοσης μέσα από την κυριαρχία μιας εθνικιστικής κι εσωστρεφούς ερμηνείας του μοντερνισμού. Μεταπολεμικά, οι καλλιτέχνες προσπαθώντας να συνδέσουν την τύχη τους με την ευρωπαϊκή πραγματικότητα που προσπαθεί να ξεφύγει από τα τραύματα του φασισμού και κάθε είδους εσωστρέφειας σε όλα τα επίπεδα του δημόσιου βίου, είναι αναγκασμένοι σε μεγάλο βαθμό να εκπατριστούν και συμμετέχουν στις διεθνείς εξελίξεις.

Στην έκθεση θα παρουσιαστεί πλούσιο υλικό που βασίζεται σε μια συστηματική επιλογή ιστορικών έργων αλλά δεν περιορίζονται στο θέμα «τέχνη και πολιτική». Η έκθεση προσπαθώντας να εισάγει τον θεατή στην πλειάδα νοοτροπιών και προσωπικοτήτων που συμπλέκονται στο όνειρο που στοχεύει την ελευθερία και χειραφέτηση τόσο στην καθημερινή μας ζωή όσο και στην κοινωνική ψυχολογία, τους μύθους και τις απομυθοποιήσεις της ευρωπαϊκής παιδείας και της πολιτιστικής πραγματικότητας. Σκιαγραφεί την ευρωπαϊκή «περιοδεία» των Ελλήνων καλλιτεχνών, την περιήγησή τους στις χώρες της Μεταπολεμικής Ευρώπης και τις σχέσεις που ανέπτυξαν με την εκτός συνόρων τέχνη και προφανώς με το όνειρο μιας τέχνης και μιας ανθρωπότητας πέρα από σύνορα.

Η έκθεση ξεκινά με ορόσημο τη φυγάδευση 150 Ελλήνων προοδευτικών καλλιτεχνών και διανοούμενων με το μεταγωγικό «Ματαρόα» (1945) στο Παρίσι ως υπότροφους της Γαλλικής Δημοκρατίας (ανάλογες υποτροφίες δίνονται και σε άλλα μέρη όπως η Γιουγκοσλαβία και η Ρουμανία) καθώς και τη δωρεά σημαντικών έργων Γάλλων καλλιτεχνών (Picasso, Matisse, Braque, Picabia, Masson, Pignon, Laurens, κ.α. αλλά και τους Έλληνες Γαλάνη και Πράσινο που είναι πολιτογραφημένοι ως Γάλλοι) ως Φόρο Τιμής στην Ελληνική Αντίσταση (1944-1949), για να καλύψει έξι δεκαετίες όπου Έλληνες καλλιτέχνες μετακινούνται γεωγραφικά και πολιτιστικά στην Ευρώπη σε άμεσο διάλογο με συναδέλφους τους από άλλα ευρωπαϊκά κράτη, χαράσσοντας μονοπάτια και διαδρομές που σφραγίζουν την εξέλιξη της ευρωπαϊκής πραγματικότητας.


Πρόγραμμα εγκαινίων|Παράλληλες δράσεις -ξεναγήσεις στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης:

Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 12.30: Press Conference

Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 19.30: Συζήτηση με τους Ντένη Ζαχαρόπουλο, καλλιτεχνικό διευθυντή του ΜΜΣΤ και του Δρ. Henry Meyric Hughes, Γενικού Συμβούλου του Συμβουλίου της Ευρώπης και Ομότιμου Προέδρου της Διεθνούς Ένωσης Τεχνοκριτικών (AICA). Είσοδος ελεύθερη για το κοινό.

Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 13.30: Εγκαίνια. Είσοδος ελεύθερη για το κοινό.

Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014, ώρα 18.00: Ξενάγηση στην έκθεση, είσοδος ελεύθερη για το κοινό.

Την έκθεση συνοδεύει αναλυτικός κατάλογος. Η ημερομηνία παρουσίασής του θα ανακοινωθεί.

Μουσειοπαιδαγωγικά προγράμματα θα λειτουργήσουν καθ' όλη τη διάρκεια της έκθεσης μετά από τηλεφωνικό ραντεβού.